ยาธาตุน้ำแดง

ยาธาตุน้ำแดง เป็นยาที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดให้เป็นยาสามัญประจำบ้าน ที่สามารถให้ประชาชนทั่วไปที่ไม่ได้เป็น แพทย์หรือผู้มีหน้าที่ดำเนินการทางการแพทย์ สามารถใช้ได้อย่างไม่มีอันตรายและเป็นการรักษาตนเองเบื้องต้น ใช้รักษาอาการเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ ที่ไม่มีอาการรุนแรง โดยผู้ป่วยหรือประชาชนสามารถใช้รักษาได้ด้วยตนเอง  สามารถหาซื้อได้ทั่วไปโดยไม่ต้องมีใบสั่งแพทย์

ยาธาตุน้ำแดง ในสูตรตำรับ 15 มิลลิลิตร ประกอบด้วยตัวยาสำคัญ คือ

ยาธาตุน้ำแดง

• Sodium Bicarbonate 0.15-0.60 g.

• Compound Rhubarb Tincture 0.50-2.00 ml.

• และ/หรือ Tincture อื่นๆ ที่มีสรรพคุณทางยา ได้แก่

• Compound Cardamom Tincture 0.01-1.00 ml.

• Compound Gentian Tincture 0.18-1.10 ml.

• Compound Tinospora Tincture 0.50 ml.

• Weak Ginger Tincture 0.48-2.01 ml.

• Strong Ginger Tincture 0.10-0.30 ml.

• Nux Vomica Tincture 0.09-0.10 ml.

• Ipecacuanha Tincture 0.18-0.30 ml.

• และ/หรือ Volatile Substance อื่นๆ ที่มีสรรพคุณทางยาได้แก่

• Peppermint Spirit 0.15-0.30 ml.

• Peppermint Oil 0.03-0.20 ml.

• Menthol 0.05-0.30 ml.

• Concentrated Dill Water 0.10 ml.

• Camphor 19.00 mg.

 ตัวยาส่วนใหญ่เป็นสมุนไพรสกัด

สรรพคุณ

บรรเทาอาการปวดท้องเนื่องจากจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ

ขนาดและวิธีใช้

• เขย่าขวดก่อนใช้ยา

• รับประทานก่อนอาหารวันละ 3 ครั้ง

• ผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 1 หรือ 2 ช้อนโต๊ะ

• เด็ก 6-12 ปี รับประทานครั้งละ 1/2 หรือ 1 ช้อนโต๊ะ

คำเตือน

1) ห้ามใช้ในผู้ที่เป็นโรคหัวใจหรือโรคไต
2) ไม่ควรรับประทานเป็นเวลานานกว่า 2 สัปดาห์ นอกจากแพทย์สั่ง
3) ยานี้มีแอลกอฮอล์ผสมอยู่ …..% ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง

การเก็บรักษา

เก็บที่อุณหภูมิต่ำกว่า 40 องศาเซลเซียส และป้องกันไม่ให้ถูกแสงแดด

ยาธาตุน้ำแดง (Stomachic mixture) ในสูตรตำรับ 15 มิลลิลิตร ประกอบด้วยตัวยาสำคัญ คือ Sodium Bicarbonate 0.15-0.60 g. ซึ่งมีเกลือ sodium ค่อนข้างสูง (0.15-0.60 g) จึงไม่ควรใช้ยานี้กับคนที่เป็นโรคหัวใจและไต ซึ่งต้องงดหรือลดปริมาณเกลือที่รับประทานอยู่แล้ว และเนื่องจากมีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ สตรีมีครรภ์ไม่ควรจะรับประทาน 

 เนื่องจากยามีส่วนประกอบของทิงเจอร์บอระเพ็ด (Compound Tinospora Tincture)
 และจากรายงานการวิจัยของสมุนไพรแต่ละชนิดที่เป็นส่วนประกอบ พบว่าในสัตว์ทดลอง บอระเพ็ดที่ขนาดสูงมีความเป็นพิษต่อไต และตับ และมีความเป็นพิษในคนโดยทำให้ค่าเอนไซม์ในตับสูงขึ้น จึงไม่ควรรับประทานในขนาดสูงและติดต่อกันนานๆ และผู้ป่วยที่เป็นโรคตับไม่ควรรับประทาน 
ส่วน peppermint มีรายงานการแพ้น้ำมัน peppermint ในคน ส่วนโกฐน้ำเต้า (Compound Rhubarb Tincture) และกระวาน (Compound Cardamom Tincture) ไม่พบรายงานความเป็นพิษต่อหัวใจและไต

สรุป ยาทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นยาแผนปัจจุบัน ยาแผนโบราณ ยาสมุนไพร ยาสามัญประจำบ้านที่หาซื้อได้จากร้านยา ควรอ่านฉลากให้เข้าใจ รับประทานยาตามขนาดที่ระบุไว้ ไม่ทานน้อยไปจนไม่ได้ผลการรักษา หรือทานมากไปจนเกิดผลเสีย ถ้าทำได้เช่นนี้ ก็จะเกิดความปลอดภัยต่อผู้ใช้ยาทุกท่าน
ขอบคุณข้อมูลจาก http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/dic/QA_full.php?id=2637